Effect van thuisbatterijen op netcongestie

13 januari 2025

Thuisbatterijen hebben over het algemeen een positief effect op netcongestie. Ze verminderen de belasting op het stroomnet aanzienlijk door overtollige zonne-energie op te slaan en deze terug te leveren wanneer de vraag hoog is. In ongeveer 5 procent van de gevallen kunnen ze echter tijdelijke pieken veroorzaken in het laagspanningsnet.

Deze inzichten kwamen naar voren tijdens een recente kennissessie, waarbij vertegenwoordigers van netbeheerders, het ministerie van Klimaat en Groene Groei en het bedrijfsleven aanwezig waren.

Positieve bijdrage van thuisbatterijen
Thuisbatterijen dragen in de meeste gevallen bij aan netstabiliteit. Ze functioneren als buffers die pieken in het energieverbruik afvlakken en netcongestie helpen voorkomen. Met uitzondering van een klein percentage van de tijd, wanneer ze kunnen bijdragen aan hogere pieken.

Binnen het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) wordt gewerkt aan maatregelen om piekbelasting te verlagen, waaronder het aanpassen van tariefstructuren en het ontwikkelen van technische richtlijnen. Hierbij wordt ook gekeken naar de optimale inzet van thuisbatterijen.

Het doel is om thuisbatterijen netbewust te maken, zodat ze niet alleen bijdragen aan energieopslag, maar ook actief kunnen helpen bij het beheersen van netcongestie.

Economische impact van netcongestie
Netcongestie heeft niet alleen invloed op het energieverbruik, maar brengt ook aanzienlijke economische kosten met zich mee. Volgens een berekening van Boston Consultancy Group (BCG) kost netcongestie Nederland jaarlijks tussen de 10 en 40 miljard euro. De berekening is gebaseerd op een studie van Ecorys, die concludeerde dat elke niet-geleverde megawattuur (MWh) gemiddeld 1.200 tot 4.000 euro aan maatschappelijke kosten met zich meebrengt.

In deze berekeningen zijn wachttijden voor bedrijven die wachten op een nieuwe of verzwaarde netaansluiting en de bijbehorende transportcapaciteit, meegenomen. Daarbij werd ook de financiële waarde meegeteld van sectoren die ook lijden onder de beperkte netcapaciteit, zoals woningbouw, verduurzaming en infrastructuur.

Belang van investeringen in het stroomnet
De cijfers geven duidelijk aan dat de noodzaak om het net uit te breiden van groot belang is om economische gevolgen, zowel voor het bedrijfsleven als voor de maatschappij, te beperken.

En hoewel ze geen specifieke uitspraken doen over de nauwkeurigheid van de berekende totaalbedragen, benadrukt ook Netbeheer Nederland het belang van voortdurende investeringen in netuitbreiding.

Optimalisatie van thuisbatterijen
Netbeheer Nederland pleit voor een communicatieprotocol dat netbeheerders in staat stelt om bij dreigende leveringsproblemen de elektriciteitshandel te reguleren.

In een pilot van Alliander wordt momenteel onderzocht hoe batterijen effectief kunnen bijdragen aan congestiemanagement. Belangrijke stappen zijn het ontwikkelen van technische richtlijnen, het creëren van prikkels voor huishoudens en het waarborgen van de veiligheid van deze systemen. Een speciaal sprintteam werkt aan het ontwikkelen van afspraken voor netbewuste aansturing van thuisbatterijen, zodat deze technologie maximaal kan bijdragen aan de energietransitie.

Conclusie
Door thuisbatterijen beter te integreren in het energienet, kunnen ze de stabiliteit van het stroomnet verbeteren en de economische kosten van netcongestie verlagen. Deze innovaties zijn essentieel voor de energietransitie en een duurzame toekomst. Investeren in technologie, richtlijnen en samenwerking tussen huishoudens, bedrijven en netbeheerders is daarbij van groot belang.

Antal Adriaanse
Office Manager Sales & Techniek
Landport Energy