Salderingsregeling verdwijnt definitief in 2027

17 december 2024

De salderingsregeling voor zonnepanelen stopt definitief per 1 januari 2027. De Eerste Kamer heeft vanmiddag het wetsvoorstel met een ruime meerderheid goedgekeurd, waarmee een einde komt aan meer dan een decennium van politieke discussie. De afschaffing brengt ingrijpende veranderingen met zich mee voor zonnepaneelbezitters en de bredere zonne-energiesector.

Waarom stopt de salderingsregeling? 

De salderingsregeling werd in 2004 ingevoerd om de investering in zonnepanelen aantrekkelijker te maken. Huishoudens konden hun opgewekte zonnestroom volledig verrekenen met hun verbruikte stroom. Deze regeling droeg bij aan de brede adoptie van zonnepanelen: inmiddels liggen op de daken van ruim drie miljoen huishoudens zonnepanelen.

Toch is de regeling niet zonder kritiek. Ze wordt gezien als kostbaar voor de overheid, met een jaarlijkse uitgave van 665 miljoen euro. Bovendien is het een inefficiënte stimulans geworden, omdat het huishoudens niet motiveert om opgewekte zonnestroom direct te verbruiken. Dit leidt tot overbelasting van het stroomnet, met lage prijzen op zonnige dagen en piekprijzen tijdens bewolkte winterdagen. Daarnaast ervaren critici de regeling als oneerlijk, omdat vooral welgestelde huishoudens ervan profiteren, terwijl huurders en mensen met lagere inkomens vaak niet de mogelijkheid hebben om zonnepanelen te installeren.

De afbouw van salderen 

Vanaf 2027 is het niet langer mogelijk om opgewekte stroom volledig weg te strepen tegen verbruikte stroom. Huishoudens ontvangen dan een ‘redelijke vergoeding’ voor de teruggeleverde stroom. Tot 2030 is die vergoeding minimaal 50% van de stroomprijs. Voor alle verbruikte stroom betalen consumenten het volledige tarief, inclusief btw en netwerkkosten.

Energieleveranciers mogen kosten in rekening brengen voor het terugleveren van stroom, maar alleen als deze kosten direct verband houden met de technische verwerking. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) ziet toe op eerlijke uitvoering. De overheid hoopt hiermee dat consumenten hun opgewekte zonnestroom meer zelf gaan gebruiken, wat bijdraagt aan minder netcongestie.

Politieke steun en tegenstand 

Het afschaffen van de salderingsregeling zat al lang in de pijplijn. Een eerder wetsvoorstel om de regeling af te bouwen sneuvelde in februari 2024 in de Eerste Kamer, mede door tegenstemmen van de huidige regeringspartijen BBB en PVV.

Het wetsvoorstel heeft nu in diezelfde Eerste Kamer wél brede steun gekregen. Naast regeringspartijen VVD, BBB, en PVV, stemden partijen zoals D66, ChristenUnie en Volt voor.

Voorstanders benadrukken dat de regeling zijn oorspronkelijke doel heeft bereikt en dat het vrijgekomen budget effectiever kan worden ingezet voor andere maatregelen binnen de energietransitie. Tegenstanders, zoals GroenLinks-PvdA, SP en PvdD, waarschuwen echter dat de wet ongelijkheid kan vergroten. Terwijl de regeling via collectieve initiatieven steeds meer huurders en huishoudens met lagere inkomens bereikt, wordt deze mogelijkheid nu abrupt beëindigd. Bovendien zal de terugverdientijd van zonnepanelen verlengen, waardoor nieuwe investeringen minder aantrekkelijk worden.

Gevolgen voor zonnepaneelbezitters 

De impact van de afschaffing verschilt per huishouden. Zonnepaneelbezitters die hun opgewekte stroom direct kunnen benutten, bijvoorbeeld door het gebruik van thuisbatterijen of elektrische voertuigen, blijven voordeel behalen. Onderzoek van CE Delft en TNO laat zien dat wie zijn eigen verbruik verdubbelt, zijn zonnepanelen twee keer zo snel terugverdient.

Landport Energy pleit voor het stimuleren van eigen verbruik. De eerste winst wordt gemaakt achter de meter. Door opgewekte zonne-energie op te slaan voor verbruik op een later moment van de dag, wordt niet alleen het eigen verbruik verhoogd, maar wordt ook de druk op het net verlaagd.

Kansen voor thuisbatterijen

Door het verdwijnen van de salderingsregeling wordt de aanschaf van thuisbatterijen aantrekkelijker, omdat ze zonnepaneelbezitters helpen hun opgewekte stroom optimaal te benutten. In plaats van overtollige energie terug te leveren tegen een lagere vergoeding, kunnen huishoudens deze opslaan voor later gebruik. Dit verlaagt de afhankelijkheid van dure stroom tijdens piekuren en versnelt de terugverdientijd van zonnepanelen. Bovendien draagt het gebruik van thuisbatterijen bij aan een betere balans in het elektriciteitsnet, waardoor netcongestie wordt verminderd. Met deze technologie blijven zonnepaneelbezitters profiteren van hun investering, terwijl ze een actieve rol spelen in de energietransitie. Thuisbatterijen bieden zo een praktische en toekomstgerichte oplossing voor een veranderend energielandschap.

Wat betekent dit voor de zonne-energiesector? 

Hoewel de afschaffing van de salderingsregeling een vertraging in de groei van particuliere zonnepanelen kan veroorzaken, blijft er ruimte voor innovatie en zakelijke toepassingen. Veel bedrijven, gemeenten en woningcorporaties maken gebruik van subsidies zoals de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) om zonne-energie te implementeren. Voor hen blijft de markt aantrekkelijk.

Daarnaast ligt er een kans in het ontwikkelen van oplossingen zoals thuisbatterijen en energieopslagtechnologieën die zelfconsumptie bevorderen. Het combineren van zonnepanelen met andere duurzame technologieën kan een nieuwe impuls geven aan de sector.

Conclusie 

Met de afschaffing van de salderingsregeling komt een tijdperk ten einde. Hoewel zonnepanelen financieel aantrekkelijk blijven, verandert de dynamiek aanzienlijk. Voor consumenten is het belangrijk om slimme keuzes te maken, zoals investeren in thuisbatterijen of andere technologieën die eigen verbruik bevorderen. De toekomst van zonne-energie in Nederland ligt in innovatie en samenwerking, waarbij de focus verschuift naar efficiënt gebruik van opgewekte stroom en verdere verduurzaming van het energielandschap.

Antal Adriaanse
Office Manager Sales & Techniek
Landport Energy