Veiligheid van energieopslagsystemen: inhaalslag nodig

Snelle ontwikkelingen, achterblijvende regelgeving

De opmars van energieopslagsystemen (EOS), variërend van thuis- en buurtbatterijen tot batterijen op industriële schaal, brengt nieuwe veiligheidsvragen met zich mee. Het snelle tempo waarin de batterijtechnologie zich ontwikkelt, stelt normstellers en regelgevers voor een grote uitdaging.

Eerder dit jaar werd al gesignaleerd dat bestaande richtlijnen, zoals de PGS 37, onvoldoende zijn voor de huidige technologieën. Deze richtlijn is bedoeld voor lithiumhoudende batterijen, maar nieuwe batterijtypes zoals natriumbatterijen of waterstofbatterijen hebben andere eigenschappen, waardoor de richtlijn niet zonder meer toepasbaar is.

Gebrek aan normen en certificering

Het ontbreken van actuele normen en betrouwbare certificeringssystemen is zorgwekkend. Fabrikanten zijn wettelijk verantwoordelijk voor veilige producten, maar onafhankelijke controle en handhaving schieten vaak tekort. Momenteel is een conformiteitsverklaring op basis van documentatie vaak het enige beschikbare bewijs van veiligheid, terwijl er behoefte is aan daadwerkelijke testinformatie.

Installatieveiligheid en de rol van de groepenkast

Veiligheid kent twee aspecten: de veiligheid van het product zelf en de veiligheid van de installatie. Vooral in de thuismarkt ontbreekt het vaak aan duidelijke normen. Zo is de aansluiting van een thuisbatterij op de groepenkast een groot risicopunt. Traditioneel zijn groepenkasten ontworpen voor eenrichtingsverkeer. Met de komst van zonnepanelen, elektrische voertuigen en batterijen is tweerichtingsverkeer de norm geworden. Hierdoor is er een groter risico op hitteontwikkeling en brand. Een richtlijn zou moeten zijn dat een installateur voor installatie altijd eerst beoordeelt of aanpassingen in de groepenkast nodig zijn.

Belang van juiste plaatsing en gebruik

Temperatuurcontrole en een foutbestendige opstelling zijn essentieel voor veilige plaatsing. Ook het informeren en actief betrekken van de gebruiker bij het type opslag is hierbij van belang. Daarnaast dient gesproken te worden over het gebruik van een energiemanagementsysteem om de prestaties en veiligheid te optimaliseren. Installateurs en fabrikanten moeten bovendien zorgen voor duidelijke handleidingen en onderhoudsinstructies, die nu nog vaak ontbreken.

Strengere eisen voor grote batterijsystemen

Voor grotere batterijsystemen (EOS) gelden strengere eisen. Systemen boven 20 kWh moeten voldoen aan de normen NEN 3140/NEN 4288 en richtlijn PGS 37-1, met aanvullende milieuregels die naar verwachting vanaf 2026 van kracht worden. Werkgevers zijn verplicht een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) op te stellen, zoals voorgeschreven door de Arbowet. In het verlengde van de RI&E zou een EOS-RI&E kunnen helpen risico’s zoals thermal runaway, explosiegevaar en het vrijkomen van giftige gassen te minimaliseren.

Voorkomen van problemen achteraf

Met een EOS-RI&E kunnen risico’s tijdens de ontwerpfase in kaart worden gebracht, inclusief brand-, omgevings- en arbeidsveiligheid. Door tijdig maatregelen te treffen en uitgebreide veiligheidsdocumentatie op te stellen, kunnen hoge kosten en juridische problemen achteraf worden voorkomen.

Samenwerking voor een veilige energietransitie

Hoewel er vooruitgang is in normontwikkeling, blijft er een kloof tussen regelgeving en technologische vooruitgang. Voor buurtbatterijen en grotere opslagsystemen vormen terughoudende overheden en verzekeraars bijkomende obstakels. Voor een veilige energietransitie is het noodzakelijk dat alle partijen – van fabrikanten tot installateurs en overheden – proactief samenwerken en investeren in veiligheid en regelgeving.

Deskundigheid en normconformiteit: de standaard bij Landport Energy

Bij Landport Energy staat veiligheid centraal. Daarom werken wij uitsluitend samen met installateurs die aantoonbaar deskundig zijn en zich houden aan de geldende normen en richtlijnen. Onze Preferred Partners zijn gecertificeerde professionals die bekend zijn met de eisen van PGS 37, NEN 4288, NEN 3140 en NEN 1010-8, en die werken volgens de hoogste kwaliteits- en veiligheidsstandaarden.

Voor de installatie van energieopslagsystemen is specifieke technische kennis vereist, zeker gezien de risico’s rondom thermal runaway, kortsluiting en onjuiste netaansluitingen. Onze installateurs beoordelen daarom altijd vooraf of de bestaande elektrische infrastructuur geschikt is en adviseren over eventuele aanpassingen aan de groepenkast. Daarnaast zorgen zij ervoor dat alle systemen correct worden geïntegreerd met energiemanagementsystemen, zodat zowel de veiligheid als het rendement wordt geoptimaliseerd.

Naast de installatie zelf, hechten wij veel waarde aan heldere documentatie en gebruiksinstructies. Onze partners zorgen ervoor dat eindgebruikers goed geïnformeerd zijn over het juiste gebruik en onderhoud van hun batterijsysteem, zodat risico’s tot een minimum worden beperkt. Door deze aanpak voorkomen we niet alleen technische problemen, maar dragen we ook bij aan de professionalisering van de markt en het vertrouwen in energieopslagtechnologie.

Meer weten? Neem contact met ons op!

Antal Adriaanse
Office Manager Sales & Techniek
Landport Energy